Shpërndarjet më të njohura janë si në vazhdim:
Çfarë është debian?
Projekti Debian është një grup individësh që i kanë vënë vetes si qëllim krijimin e një sistemi operativ të lirë.
Ky sistem operativ i krijuar në këtë menyrë mori emrin Debian GNU/Linux, ose shkurtimisht Debian.
Një sistem operativ është një përmbledhje programesh të thjeshtë dhe instrumentësh që bëjnë të funksionojë kompjuterin tuaj. Zemra e një sistemi operativ është kernel-i. Kernel-i është programi më i rendësishëm i kompjuterit dhe kryen të gjitha operacionet bazë të "mirëmbajtjes" dhe ju jep mundësinë të nisni programet e tjerë.Sistemet Debian aktualisht përdorin kernel-in Linux.
Linux është një pjesë programi i nisur nga Linus Torvalds dhe përkrahur nga mijra programues nga mbarë bota.
Por Debian nuk ndalon këtu: vazhdon puna për të afruar Debian edhe për kernel-ë të tjerë, në rradhë të parë për Hurd.
Hurd është një koleksion server-ësh që funksionojnë në bazë të një microkernel-i (si puna e Mac) për të krijuar funksione të ndryshëm. Hurd është software i lirë prodhuar nga projekti GNU.
Pjesa më e madhe e instrumentëve bazë të përfshirë në sistemin operativ vijnë nga projekti GNU; kështu shpjegohen dhe emrat: GNU/Linux and GNU/Hurd. Këto instrumente janë gjithashtu të lirë.Sigurisht, çfarë duan përdoruesit janë aplikativët: programe që i ndihmojnë për të kryer aktivitetin e përditshëm, nga shkrimi i dokumentëve deri tek manazhimi i ndërmarrjes, kalimi i kohës së lirë duke luajtue e deri tek shkrimi/projektimi i programeve të tjerë. Debian përfshin më shumë se 15490 paketa (programe të prekompiluar të përgatitur në menyrë që të afrojnë një instalim të thjeshtë dhe të menjëhershëm në kompjuterin tuaj) , të gjitha të lira.
Ngjan pak a shumë me një kështjellë. Në bazë gjendet kernel-i. Sipër tij gjenden të gjithë instrumentët bazë. Në vazhdim të gjithë programet që ekzekutoni në kompjuter. Në majë të kështjellës ndodhet Debian, që me kujdes organizon dhe përshtat gjithçka që të funksionojë gjithmonë dhe në menyrë korrekte.
Çfarë hardware duhet të kem që të përdor Debian?
Debian funksionon gati në të gjithë llojet e pc (personal computers), përfshirë dhe pjesën më të madhe të modeleve të vjetër. Çdo version i ri i lëshuar i Debian zakonisht suporton një numër akoma më të madh arkitekturash kompjuteri.
Lista e plotë e arkitekturave aktualisht të suportuara, mund të vizitohet tek dokumentet për versionin stabël.Gati të gjithë hardware e zakonshëm suportohen. Nëse dëshironi të siguroheni që të gjithë dispozitivët e lidhur me kompjuterin tuaj janë të suportuar, mjafton të kontrolloni Linux Hardware Compatibility HOWTO.
Ekzistojnë gjithashtu disa kompani që bëjnë të vështirë suportin duke mos lëshuar specifikat e hardware të tyre. Kjo dë të thotë që ndoshta nuk do të keni mundësi të përdorni hardware e tyre me GNU/Linux. Disa kompani afrojnë drivers non-free, por kjo është një problem mbasi më vonë një kompani mund të mbyllë tregëtinë ose të ndalojë suportin për hardware që keni ju. Prandaj ju rekomandojmë të blini hardware vetëm nga prodhuesit që afrojnë drivers të lirë për produktet e tyre.
Që me versionin e parë të lëshuar në Prill të 1993, Projekti Slackware Linux është përpjekur të krijojë shpërndarjen Linux më shumë "UNIX-like" në qarkullim.
Slackware plotëson standartet e publikuar Linuxs, si p.sh. Linux File System Standard.
Duke vënë në plan të parë thjeshtësinë dhe stabilitetin, Slackware është bërë një nga shpërndarjet më të njohura, të qendrueshme dhe të lehta në qarkullim aktualisht.
Versioni zyrtar i Slackware Linux nga Patrick Volkerding është një sistem oprativ i avancuar Linux, i projektuar duke i dhënë përparësi kryesore objektivëve të përbashkët të lehtësisë në përdorim dhe stabilitetit.
Me përfshirjen e programeve më të rinj dhe më të përdorur por pa harruar tradicionin, me afrimin e thjeshtësisë dhe lehtësisë në përdorim së bashku me fleksibilitetin dhe fuqinë, Slackware ju shtron në tavolinë gjith'më të mirat e botës.
Krijuar në origjinë nga Linus Torvalds në vitin 1991, sistemi operativ UNIX®-like Linux tashmë përfiton nga kontributi i miliona përdoruesve dhe zhvilluesve nga e gjithë bota.
Slackware Linux i afron përdoruesve të rinj dhe me eksperiencë një sistem operativ Linux tepër funksional, i paisur për të shërbyer në të gjitha fushat, nga desktop e workstation deri tek serverët. Serverët web, ftp, dhe email janë gati për përdorim në kuti, sikurse janë gati ambientet më të mirë të punës desktop.
Krejt instrumentët e zhvillimit, edituesit, dhe libraitë aktuale janë përfshirë në dispozicion të përdoruesve që dëshirojnë të zhvillojnë apo të kompilojnë programe shtesë.
Krijuar nga Daniel Robbins, Gentoo Linux është një shpërndarje Linux e veçantë: në fakt çdo pjesë e sistemit dhe çdo program mund të kompilohet dhe optimizohet në bazë të makinës ku instalohet.
Nuk mund t'jua këshillojmë përdoruesve që vijnë direkt nga bota Windows, pa përvojën e duhur.
Mandriva, fillimisht njohur si Mandrakesoft, është rezultati i bashkimit/shkrirjes së disa prej pionerëve të open source si Mandrakesoft në Francë, Conectiva në Brazil, Edge IT në Francë dhe Lycoris në SHBA.
Afron, duke u kujdesur për zhvillimin, një version krejtësisht të lirë, Free Mandriva, si kontribut i detyrimit ndaj principeve të open source.
Krahas versionit free, afron një sërë produktesh komercialë, për privatë, ndërmarrje apo administrata publike.
I thjeshtë në instalim dhe përdorim, ja këshillojmë të gjithëve!
Faqja zyrtare: Mandriva
Një nga shoqëritë pionere në botën e Linux dhe OpenSource: afron aktualisht versione komercialë, orientuar kryesisht në tregun server. Produktet dhe zgjidhjet e afruara janë të kualitetit të lartë dhe të çertifikuara, suporti është nga më të mirët në qarkullim.
Vazhdon të ndihmojë OpenSource duke dhuruar një pjesë të mirë të kodit dhe të punës së inxhinierve të saj në Projektin e hapur Fedora.
Faqja zyrtare: Red Hat.
Projekti Fedora është një projekt open source i sponsorizuar nga Red Hat dhe i suportuar nga një komunitet tepër aktiv zhvilluesish.
Ka si qëllim krijimin e një sistemi operativ të mbështetur eskluzivisht në software të lirë.
Instalim grafik i udhëzuar, i lehtë në përdorim, i përshtatshëm edhe për përdoruesit me pak përvojë: këshillohet për të gjithë!