Shkojmë në pozicionin ku do të shkarkojmë dhe instalojmë Drupal.
Unë po shkarkoj versionin e fundit në dispozicion të Drupal: Drupal 4.7 RC1.

Shkarkojmë Drupal nga siti zyrtar:

cd /opt/www
wget http://drupal.org/files/projects/drupal-4.7.0-rc1.tar.gz
--11:48:13-- http://drupal.org/files/projects/drupal-4.7.0-rc1.tar.gz => `drupal-4.7.0-rc1.tar.gz'
Resolving drupal.org... 140.211.166.46
Connecting to drupal.org|140.211.166.46|:80... connected.
HTTP request sent, awaiting response... 200 OK
Length: 476.965 (466K) [application/x-gzip]


100%[====================================>] 476.965 110.53K/s ETA 00:00


11:48:18 (110.30 KB/s) - `drupal-4.7.0-rc1.tar.gz' saved [476965/476965]


tar xvfz drupal-4.7.0-rc1.tar.gz
.......
mv drupal-4.7.0-rc1 drupal

Ngarkojmë databazën e drupal:

cd drupal/database
mysql -udrupal_adm -padmin05042006 drupal_test < database.mysql

Krijojmë konfigurimin për sitin tonë:

cd ../sites
cp -R default drupal.shembull.org
cd drupal.shembull.org

File i konfigurimit ndodhet në kartelën ku sapo u futëm. E ndryshojmë sipas të dhënave tona:

vim settings.php

<?php
// $Id: settings.php,v 1.27 2006/04/24 19:25:37 dries Exp $

/**
 * @file
 * Drupal site-specific configuration file.
 *
 * The configuration file to be loaded is based upon the rules below.
 *
 * The configuration directory will be discovered by stripping the
 * website's hostname from left to right and pathname from right to
 * left. The first configuration file found will be used and any
 * others will be ignored. If no other configuration file is found
 * then the default configuration file at 'sites/default' will be used.
 *
 * For example, for a fictitious site installed at
 * http://www.drupal.org/mysite/test/, the 'settings.php'
 * is searched in the following directories:
 *
 *  1. sites/www.drupal.org.mysite.test
 *  2. sites/drupal.org.mysite.test
 *  3. sites/org.mysite.test
 *
 *  4. sites/www.drupal.org.mysite
 *  5. sites/drupal.org.mysite
 *  6. sites/org.mysite
 *
 *  7. sites/www.drupal.org
 *  8. sites/drupal.org
 *  9. sites/org
 *
 * 10. sites/default
 *
 * If you are installing on a non-standard port number, prefix the
 * hostname with that number.  For example,
 * http://www.drupal.org:8080/mysite/test/ could be loaded from
 * sites/8080.www.drupal.org.mysite.test/.
 */

/**
 * Database settings:
 *
 * Note that the $db_url variable gets parsed using PHP's built-in
 * URL parser (i.e. using the "parse_url()" function) so make sure
 * not to confuse the parser. If your username, password
 * or database name contain characters used to delineate
 * $db_url parts, you can escape them via URI hex encodings:
 *
 *   : = %3a   / = %2f   @ = %40
 *   + = %2b   ( = %28   ) = %29
 *   ? = %3f   = = %3d   & = %26
 *
 * To specify multiple connections to be used in your site (i.e. for
 * complex custom modules) you can also specify an associative array
 * of $db_url variables with the 'default' element used until otherwise
 * requested.
 *
 * You can optionally set prefixes for some or all database table names
 * by using the $db_prefix setting. If a prefix is specified, the table
 * name will be prepended with its value. Be sure to use valid database
 * characters only, usually alphanumeric and underscore. If no prefixes
 * are desired, leave it as an empty string ''.
 *
 * To have all database names prefixed, set $db_prefix as a string:
 *
 *   $db_prefix = 'main_';
 *
 * To provide prefixes for specific tables, set $db_prefix as an array.
 * The array's keys are the table names and the values are the prefixes.
 * The 'default' element holds the prefix for any tables not specified
 * elsewhere in the array. Example:
 *
 *   $db_prefix = array(
 *     'default'   => 'main_',
 *     'users'     => 'shared_',
 *     'sessions'  => 'shared_',
 *     'role'      => 'shared_',
 *     'authmap'   => 'shared_',
 *     'sequences' => 'shared_',
 *   );
 *
 * Database URL format:
 *   $db_url = 'mysql://username:password@localhost/databasename';
 *   $db_url = 'mysqli://username:password@localhost/databasename';
 *   $db_url = 'pgsql://username:password@localhost/databasename';
 */
$db_url = 'mysql://username:password@localhost/databasename';
$db_prefix = '';

/**
 * Base URL (optional).
 *
 * If you are experiencing issues with different site domains,
 * uncomment the Base URL statement below (remove the leading hash sign)
 * and fill in the URL to your Drupal installation.
 *
 * You might also want to force users to use a given domain.
 * See the .htaccess file for more information.
 *
 * Examples:
 *   $base_url = 'http://www.example.com';
 *   $base_url = 'http://www.example.com:8888';
 *   $base_url = 'http://www.example.com/drupal';
 *   $base_url = 'https://www.example.com:8888/drupal';
 *
 * It is not allowed to have a trailing slash; Drupal will add it
 * for you.
 */
# $base_url = 'http://www.example.com';  // NO trailing slash!

/**
 * PHP settings:
 *
 * To see what PHP settings are possible, including whether they can
 * be set at runtime (ie., when ini_set() occurs), read the PHP
 * documentation at http://www.php.net/manual/en/ini.php#ini.list
 * and take a look at the .htaccess file to see which non-runtime
 * settings are used there. Settings defined here should not be
 * duplicated there so as to avoid conflict issues.
 */
ini_set('arg_separator.output',     '&amp;');
ini_set('magic_quotes_runtime',     0);
ini_set('magic_quotes_sybase',      0);
ini_set('session.cache_expire',     200000);
ini_set('session.cache_limiter',    'none');
ini_set('session.cookie_lifetime',  2000000);
ini_set('session.gc_maxlifetime',   200000);
ini_set('session.save_handler',     'user');
ini_set('session.use_only_cookies', 1);
ini_set('session.use_trans_sid',    0);
ini_set('url_rewriter.tags',        '');

/**
 * Variable overrides:
 *
 * To override specific entries in the 'variable' table for this site,
 * set them here. You usually don't need to use this feature. This is
 * useful in a configuration file for a vhost or directory, rather than
 * the default settings.php. Any configuration setting from the 'variable'
 * table can be given a new value.
 *
 * Remove the leading hash signs to enable.
 */
# $conf = array(
#   'site_name' => 'My Drupal site',
#   'theme_default' => 'pushbutton',
#   'anonymous' => 'Visitor'
# );
?>

E ndryshojmë/plotësojmë si në vazhdim (rreshtat $db_url = dhe $base_url =) :

<?php
........
$base_url = 'http://drupal.shembull.org';
........
$db_url = 'mysql://drupal_adm:admin05042006@localhost/drupal_test';
......
...etj....
?>

Me kaq përfunduar proçedurën e instalimit, kalojmë tani tek konfigurimi i parë...

Edhe një hap tjetër para se të futemi në sitin tonë të ri Drupal: aktivojmë sitin e ri drupal.shembull.org dhe rinisim apache (komandat jepen si root):

Tani jemi gati për tu futur në sitin tonë të ri Drupal.
Hapim shfletuesin web dhe shkruajmë adresën URL: http://drupal.shembull.org

Hapet faqja e përshëndetjes së parë të Drupal:

Krijojmë përdoruesin e parë (që do të jetë dhe administratori i sitit):

Kliko tek lidhja "create the first account"

Krijojmë përdoruesin dhe identifikohemi në sistem.
Veprimi i parë që duhet të kryejmë eshtë caktimi i një fjalëkalimi:

Klikojmë tek pulsanti "Submit (ruajmë ndryshimet).
Tek shtylla/blloku i majtë klikojmë tek administer e pastaj tek modules:

Aktivojmë modulët që na interesojnë (unë në këtë shembull i kam aktivuar të gjithë), duke patur kujdes të aktivojmë modulin locale (mbasi ne e duam sitin në shqip, apo jo?).
Tani shtylla/blloku i majtë pasurohet me shumë zëra të rinj: janë lidhjet nga ku mund të konfigurohet çdo modul.
Fillojmë me shtimin e gjuhës shqipe: shkarkojmë përkthimet në shqip nga siti zyrtar i Drupal:

cd /opt/www
$ wget http://drupal.org/files/projects/sq-4.7.0.tar.gz
--13:12:47-- 
http://drupal.org/files/projects/sq-4.7.0.tar.gz           => `sq-4.7.0.tar.gz'
Resolving drupal.org... 140.211.166.46
Connecting to drupal.org|140.211.166.46|:80... connected.
HTTP request sent, awaiting response... 200 OK
Length: 131.618 (129K) [application/x-gzip]
100%[====================================>] 131.618       70.08K/s
13:12:50 (69.89 KB/s) - `sq-4.7.0.tar.gz' saved [131618/131618]

Hapim file e shkarkuar:

cd /opt/www
$ tar xvfz sq-4.7.0.tar.gz
sq/LICENSE.txt
sq/README.txt
sq/sq.po

File që duhet të ngarkojmë në drupal (unë shkarkova në /opt/www/) është /opt/www/sq/sq.po.
Kalojmë tek siti ynë Drupal dhe klikojmë tek zëri "localization" i menusë së administrimit (blloku majtas):

Klikojmë tek "add language" dhe nga menu e shpalosëshme e gjuhëve, zgjedhim Albanian (Shqip):

Klikojmë tek zëri "import", pastaj Browse..." për tek pozicioni ku shkarkuar file sq.po dhe e zgjedhim, e në fund tek pulsanti "Import":

Mbas disa çastesh përkthimet do të jenë ngarkuar: aktivojmë dhe caktojmë shqipen si gjuhën e prezgjedhur, e ruajmë konfigurimin ("Save configuration").

Tani duhet të kemi një sit krejtësisht funksionues, por që (me përjashtim të gjuhës) nuk ndryshon aspak nga dhjetra site të tjerë Drupal në internet.
Duhet të fillojmë personalizimin e sitit tonë Drupal.
Hapi i parë është seksioni i rregullimeve të përgjithshme administrimi >> rregullimet:

Rregullimet e përgjithshme

Ndikojnë në paraqitjen e përgjithshme të sitit. Mund të përcaktohet emri i sitit, misioni, adresa e-mail, etj...

Trajtimi i gabimeve

Vlera e prezgjedhur, tani për tani është në rregull.

Rregullimet e cache

Vlera e prezgjedhur, tani për tani është në rregull.

Rregullimet e file të sistemit

Krijoni një kartelë (vlera e prezgjedhur ka emrin files):

mkdir /opt/www/drupal/files && chmod 766 /opt/www/drupal/files

Rregullimet e burimit RSS

Vlera e prezgjedhur, tani për tani është në rregull.

Rregullimet e datës

Konfiguroni zonën tuaj orare (me bazë GMT):

Mirëmbajtja e sitit

Nëse siti juaj ka një domain real, deri sa të përfundoni rregullimet e sitit dhe të materialeve, mund t'a vendosni në modalitetin Jashtë-linje: Vizituesit mund të shohin vetëm mesazhin që përcaktoni vetë ju në këtë Opsion. Ju vetë, apo administratorë të tjerë, mund të futen rregullisht në sit.

Trajtimi i frazave

Suporti Unicode

Proçeset e planifikuar

Nga këtu mund të aktivoni dhe konfiguroni cron, tepër i nevojshëm për funksionimin korrekt të Drupal.

Ja si paraqitet siti mbasi të kemi ruajtur këto konfigurime: